HISTORIA

W 1301 roku Mikołaj Widowicz - pre­pozyt kolegiaty Św. Michała w Płocku darował Piera­nie biskupstwu włocławskiemu. W 1527 roku właści­cielem wsi był Jan Modlibóg herbu Rola, kasztelan konarski kujawski (1518-1537). W 1578 roku Piera­nie było w posiadaniu Chodowskiego. W 1583 roku wieś posiadał Sebastian Osiecki. W 1621 roku Piera­nie było w rękach Stanisława Przyłubskiego herbu Po­raj, cześnika inowrocławskiego (1614-1629). W 1680 roku wieś należała do Zygmunta Działyńskiego herbu Ogończyk, starosty inowrocławskiego (1650-1685), łowczego koronnego (1660-1661), wojewody brze­skiego (1661-1678) i wojewody kaliskiego (1678-1685). Na przełomie XVII/XVIII wieku była w posia­daniu rodziny Umińskich herbu Cholewa, po których dziedziczył Michał Słubicki herbu Prus II poprzez związek małżeński z Rozalią Umińską zawarty 20 lip­ca 1739 roku. Michał Słubicki był łowczym kowal­skim (1746-1748), brzeskim (1748-1765), cześnikiem brzeskim (1765-1769), chorążym bydgoskim (1769). W 1830 roku Pieranie nabyła rodzina Lubo­wieckich. W 1836 roku wieś była w posiadaniu rodzi­ny Preyss herbu Jastrzębiec. Wieś należała następnie do Niemca Freytaga. Stąd powstała niemiecka nazwa wsi Freytagsheim. W końcu XIX i na początku XX wieku wieś została rozparcelowana na majątki rento­we. Ich właścicielami stały się m.in. rodziny Roszaków, Borowiczów, Posadzych, Sajów, Meyerów, Zie­lińskich. Na podstawie traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 roku część majątku przejął Skarb Pań­stwa Polskiego. W 1968 roku Państwowy Fundusz Ziemi wszedł w posiadanie innego działu majątku.

W 1489 roku we wsi znajdowało się 13 łanów ziemi zasiedlonych, 4 łany opuszczone (deserty), 3 pola folwarczne oraz karczma. W latach 1510-1511 dochody z poradlnego z 10,5 łanu ziemi w Pieraniu czerpało starostwo inowrocławskie. Od XIV do XVIII wieku wieś należała do województwa inowro­cławskiego. W latach 1655-1660 szkody wyrządziła wojna polsko-szwedzka. Straty spowodowała także wojna północna z lat 1700-1721.

W 1772 roku w wyniku I rozbioru Polski Pieranie znalazło się w zaborze pruskim.W 1780 roku wieś liczyła 80 mieszkańców. Wiatach 1807-1815 należa­ła do Księstwa Warszawskiego.W 1815 roku przeszła ponownie pod panowanie Prus. Około 1887 roku we wsi było 9 chałup, w których mieszkały 152 osoby, w tym 146 katolików i 6 protestantów. Obszar wsi wynosił 575,97 ha. W 1 połowie XIX wieku we wsi znajdował się dwór, zbudowany z materiału uzyska­nego z wież kościelnych, rozebranych w 1853 roku. Według relacji jednego z najstarszych mieszkańców wsi, w jednym z pokoi dworu znajdowała się kaplica baptystów. W 1879 roku powstała spółka melioracyj­na (Dranagegenossenschaft Freytagsheim), która do­konała melioracji 671 ha ziemi za sumę 128.416 ma­rek. W 1900 roku wybudowano drogę Pieranie - Bąkowo - Przybysław oraz Pieranie - Konary. Pieranie na początku XX wieku zajmowało obszar 409,36 ha, na którym w 1905 roku mieszkały 304 osoby. We wsi znajdował się urząd pocztowy, Dom Katolicki z organistówką, młyn, mleczarnia. Istniała także szkoła, do której w 1909 roku uczęszczało 254 uczniów. Posiadała 2 katolickich i 1 ewangelickiego nauczyciela. W 1906 roku za manifestowanie polsko­ści został zwolniony z pełnienia dozoru szkolnego Andrzej Graczyk z Dziewy. Na początku XX wieku rząd pruski wydzielił okręg łowiecki o powierzchni

409 ha. W 1906 roku powstało z inicjatywy probosz­cza M. Bielawskiego Towarzystwo Robotników Ka­tolickich, liczące 95 członków.

W czasie powstania wielkopolskiego we wsi dzia­łała straż ludowa, której naczelnikiem był J. Alkie-wicz. 3 stycznia 1919 roku na czele powstańców roz­bił oddział straży obrony krajowej (Heimatschutzu), zakwaterowany w miejscowej szkole oraz oddział stra­ży granicznej (Grenzschutzu). Po wyzwoleniu Piera-nia oddział powstańców toczył walki w Przybysławiu, Dąbrowie Biskupiej i Bąkowie. W okresie międzywo­jennym we wsi działało Kółko Rolnicze, założone w 1904 roku przez Adama Czekanowskiego z Sobie-sierniów. Poświęcenie sztandaru kółka odbyło się w 1928 roku. W 1929 roku kółko liczyło 57 człon­ków. W latach 1930-1939 prezesem był Kazimierz Zieliński. W 1930 roku z inicjatywy Józefy Mlickiej powstało Kółko Włościanek, zajmujące się oświatą rolniczą i działalnością charytatywną. Kółko zorgani­zowało Zespół Przysposobienia Rolniczego, który m.in. wprowadzał uprawy doświadczalne. W okresie międzywojennym we wsi działało koło Stronnictwa Narodowego. W 1929 roku powstało koło skrajnie prawicowej Partii Monarchistycznej. Tradycje patrio­tyczne były kultywowane przez istniejące w latach 1926-1934 Towarzystwo Powstańców i Wojaków, którego komendantem był Ignacy Spychalski. W 1931 roku wieś zamieszkiwało 316 osób. Działał urząd pocztowy, którego kierownikiem był Michał Ceglarek, odznaczony Medalem Niepodległości. W 1933 roku Pieranie weszło w skład gminy obwo­dowej Dąbrowa Biskupia.

W latach 1939 – 1945 wieś znajdowała się pod okupacją niemiecką. Została wyzwolona w styczniu 1945 roku.

Głojkowo

We wczesnym średniowieczu wieś nale­żała do rycerskiego rodu Pomianów. Z Głojkowa wy­wodzi się pierwszy znany przedstawiciel tego rodu -Przecław, który podarował Głojkowo klasztorowi cy­sterskiemu w Łeknie w 1153 roku. Prawo posiadania Głojkowa, jako jednej z wielu wsi należących do cy­stersów łekneńskich, potwierdził papież Honoriusz III w bulli protekcyjnej w 1218 roku.

W 1583 roku właścicielem wsi był M. Borzewicki. W 1780 roku wieś posiadał miecznik inowrocławski Andrzej Słubicki herbu Prus II. W 1792 roku właści­cielem był Mateusz Biesiekierski, w 1797 roku -- Paweł i Katarzyna Tuszyńscy. W 1800 roku Głojko­wo znajdowało się w rękach Mateusza i Marianny Garczyńskich, od 1837 roku - Józefa Duszyńskiego i jego żony Emilii z domu Jaraczewskiej. W 1869 ro­ku wieś przeszła w posiadanie Hipolita Duszyńskiego i jego żony Teofili z domu Trzcińskiej. Od 1877 ro­ku właścicielem Głojkowa była niemiecka rodzina Timmów, najpierw Rudolf Timm, a od 1898 roku

Wanda Timm z domu Wegner. W 1903 roku mają­tek ziemski odziedziczył Maksymilian Rudolf Timm. W 1935 roku właścicielem wsi stał się Rudolf He-inecke z Wybranowa.

Na podstawie wniosku Urzędu Ziemskiego woj. pomorskiego w Bydgoszczy z dnia 23 lipca 1946 ro­ku majątek ziemski o powierzchni 245,73 ha przejął Skarb Państwa Polskiego.

W 1489 roku we wsi znajdowało się 5 łanów zasiedlonych, 4 łany opuszczone (deserty), 1 łan wydzielony z pól folwarcznych. W tym czasie istniał folwark szlachecki. W latach 1510-1511 dochody z poradlnego z 7 łanów ziemi w Głojkowie czerpa­ło starostwo inowrocławskie. W latach 1527-1597 z Głojkowa przekazywano 15 grzywien na utrzy­manie prebendy w Dziewie. W 1583 roku znajdo­wało się 8 łanów ziemi zasiedlonej i 3 opuszczonej. Od XIV do XVIII wieku wieś należała do woje­wództwa inowrocławskiego. W latach 1655-1660 szkody wyrządziła wojna polsko-szwedzka. Znisz­czenia gospodarcze spowodowała także wojna pół­nocna z lat 1700-1721. W 1733 roku we wsi były 4 chałupy.

W 1772 roku w wyniku I rozbioru Polski wieś dostała się pod panowanie pruskie. W 1780 roku w Głojkowie mieszkały 24 osoby. W latach 1807-1815 Głojkowo należało do Księstwa Warszawskiego. W 1815 roku znalazło się ponownie w zaborze pru­skim. Około 1881 roku wieś liczyła 965 mórg, 3 do­my i 74 mieszkańców, w tym 36 analfabetów. W 1905 roku wieś zamieszkiwało 120 osób. Na po­czątku XX wieku na terenie Głojkowa i Dziewy zo­stał wydzielony przez państwo pruskie okręg łowiecki o powierzchni 635 ha.

W 1919 roku wieś znalazła się w granicach II Rzeczypospolitej. W latach 20. XX wieku Głojkowo zajmowało obszar 250 ha. W 1931 roku wieś zamieszkiwało 105 osób. W 1933 roku Głojkowo weszło w skład gminy obwodowej Dąbrowa Bisku­pia.

W latach 1939-1945 wieś znajdowała się pod okupacją Niemiec hitlerowskich. Została oswobodzo­na w styczniu 1945 roku.

Źródło: Gmina Dąbrowa Biskupia / Historia i współczesność / Informator / autor: Katarzyna Hewner